De strategieën en aanpakken die leerlingen leren bij de begrijpend leeslessen zijn natuurlijk evenzeer bruikbaar bij de teksten die ze moeten lezen voor andere vakken. Sterker nog, ze zijn bij uitstek bedoeld om ze daar, maar ook in allerlei maatschappelijke situaties, te gebruiken. Helaas weten we uit de psychologie maar ook uit de onderwijspraktijk dat wat wordt geleerd in de ene situatie niet automatisch wordt toegepast in een andere situatie. De zogenaamde transfer naar andere situaties is niet vanzelfsprekend.

Voor het onderwijs betekent dit dat de aanpak van teksten en de aanwending van strategieën ook tijdens andere vakken, zoals wereldoriëntatie en rekenen, expliciet aandacht moet krijgen. Daarom is het noodzakelijk dat leerkrachten, ook wanneer het lezen in andere vakken aan de orde is, hun leerlingen herinneren aan hetgeen bij het begrijpend lezen is geleerd. En dat niet alleen. Leerkrachten doen er goed aan om, hardop denkend, ook in de andere vakken hun leerlingen voor te doen hoe zij een tekst te lijf kunnen gaan en welke strategieën (voorkennis oproepen, voorspellen, samenvatten, vragen stellen, relaties en verwijswoorden) zij daarbij kunnen aanwenden. Als de gebruikte methode voor begrijpend lezen een stappenplan bevat, zoals bijvoorbeeld bij Nieuwsbegrip het geval is, is het goed om dat ook tijdens andere vakken zichtbaar voor de leerlingen beschikbaar te hebben. Ook projectie op het digibord kan, zeker in het begin van een schooljaar, zeer behulpzaam zijn. Want nogmaals, de transfer naar andere vakken komt niet vanzelf!

Verder lezen:
Elsacker, W. van & Droop, M. (2011). Zaakvakken en taal: twee vliegen in één klap! Jeugd in School en Wereld, 95(10), 6-9.

x